Ontstaan en ontwikkeling van het Boerenlandschap
Woensdagavond 20 september organiseren museum Hagendoorns Plaatse en de Bibliotheek Noord-Veluwe een lezing over het ontstaan en de ontwikkeling van het boerenland op de Noordoost-Veluwe. De lezing wordt gehouden bij Veluws Museum Hagendoorns Plaatse.
- Veluws museum Hagendoorns Plaatse, Ledderweg 11, 8161SZ Epe
- Woensdag 20 september, 19.30 – 21.30 uur (zaal open 19.00 uur)
- De lezing wordt gehouden door spreker en auteur Henri Slijkhuis
- Kosten: € 5,00, inclusief een kopje koffie of thee
- Aanmelden: via de website bibliotheeknoord-veluwe.nl
Reis mee in de tijd met Henri Slijkhuis, de bekende spreker en auteur uit Epe. Van Henri Slijkhuis verscheen in 2021 het boek Het boerenleven op de Noordoost-Veluwe.
Het boerenland lag heel vroeger op de hogere delen van de Veluwe. Op de plaats waar nu bos en heide te vinden is. Waarom is men verhuisd naar lager gelegen grond? Hoe is het huidige boerenlandschap in onze omgeving ontstaan? Wie kent de begrippen enken en markengenootschappen? Waarom zijn de huidige boeren nog steeds zo blij met de enken? Teveel of te weinig water heeft de boeren eeuwenlang parten gespeeld. Onkruid en gebrek aan meststoffen zijn al lang grote uitdagingen voor de boeren. Bestrijdingsmiddelen en kunstmest zijn vrij moderne middelen uit de twintigste eeuw.
Henri Slijkhuis vertelt niet alleen over de historie. Ook de huidige tijd van boeren met veel koeien, kippen en varkens komt aan de orde. Tevens wordt stilgestaan bij allerlei andere initiatieven, die gebruik maken van het boerenland. Nog steeds maakt dit boerencultuurland een groot deel uit van de Noordoost-Veluwe. Bij deze boeiende lezing worden verleden en heden aan elkaar gekoppeld.
Henri Slijkhuis heeft chemische technologie en geschiedenis gestudeerd. Hij werkte aan de plattelandsontwikkeling bij de provincie Overijssel. De afgelopen jaren is hij zich gaan verdiepen in de geschiedenis van de Veluwe en heeft hij diverse artikelen en boeken over dit onderwerp gepubliceerd. Hij is hoofdredacteur van het kwartaalblad van de Stichting tot Behoud van de Veluwse Sprengen en Beken ‘De Wijerd’ en adviseur van de Stichting museumboerderij Hagedoorns Plaatse met betrekking tot de historie van de landbouw en de geschiedenis van de Veluwe.
Foto: Jan Paasman
Bierbrouwerijen en Hopteelt in Epe
- Lezing op Hagedoorns Plaatse
- Op 21 juni van 19.30 tot 21.30
- De lezing wordt gehouden door historicus Evert de Jonge.
- Je kunt je aanmelden op het volgende mailadres: communicatie@hagedoornsplaatse.nl
Bier wordt al in de oudheid gebrouwen. Het drinken ervan is normaal, want naast melk en water komt er weinig te drinken op tafel. Gemiddeld wordt er al snel twee liter bier per persoon per dag gedronken. In het begin brouwt ieder huishouden bier. Het is de taak van de vrouw. Pas later ontstaan brouwerijen, eerst in kloosters en steden en gevolgd door brouwerijen op het platteland.
Geregeld wordt aan de kwaliteit van het godendrankje gewerkt. Nadat men ontdekt dat hop het ingrediënt is om het bier een aangename smaak te geven wordt de hop op een aantal plekken een belangrijk landbouwproduct.
Op de Veluwe komen de stedelijke brouwerijen net als elders in het land in de late middeleeuwen in bloei. Op het Veluwse platteland worden pas in de 15e eeuw brouwerijen opgericht. In de hoogtijdagen, rond 1700, zijn er 150 Veluwse brouwerijen.
In enkele Veluwse dorpen zijn er relatief veel brouwerijen, zoals Barneveld, Oldebroek en Epe. In onze gemeente Epe staan zij zowel binnen als buiten de drie toenmalige dorpen. Er is nog iets opvallends: er wordt op grote schaal hop geteeld op de Emsterenk.
Nadat de hop in september geoogst wordt, is het drogen in de circa 20 hopeesten, gebouwtje waarin de hop droog blijft, zodat het hele seizoen geleverd kan worden aan brouwerijen in een wijde omtrek. In de 18e eeuw nemen het aantal brouwerijen in Epe af. Dit is overigens conform een landelijke trend en wordt veroorzaakt door de opkomst van koffie en thee naast sterke drank.
Aan het eind van de 19e eeuw sluit ook de laatste Eperse brouwerij haar deuren en behoort de hopteelt toen al 150 jaar tot het verleden . Er zijn slechts maar een paar herinneringen aan de brouwerijgeschiedenis zoals een enkele wilde hopplant in Emst.
U bent van harte welkom op deze lezing op 21 juni a.s. In verband met het beperkt aantal zitplaatsen wordt aanmelden vooraf aan bevolen. De kosten bedragen 5 euro inclusief koffie of thee.
In Emst hebben 20 hopeesten gestaan. Er is er geen een over. Deze foto is een hopeest Haarsteeg in de Betuwe. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena.